Yüksek Sıcaklık Eriyik Basınç Sensörleri: Çeşitleri ve Uygulama Alanları
Eriyik Basınç Sensörleri seçimi ve örnek uygulamaları
7/7/20254 min oku


Yüksek Sıcaklık Eriyik Basınç (Melt Pressure) Sensörü Seçimi
Özellikle plastik, kauçuk ve kimya sanayiinde eritilmiş malzemenin (eriyik) işlenmesi sırasında basıncın izlenmesi ve kontrol edilmesi amacıyla kullanılır. Yüksek sıcaklıklarda ve viskoz akışkanlarda doğru basınç ölçümü sağladıkları için, proses güvenliği ve ürün kalitesi açısından kritik öneme sahiptir.
🔧 Kullanım Alanları:
Plastik Ekstrüzyon Hatları
Örnek: Film, boru, profil ekstrüzyon hatlarında kalıp girişindeki basınç kontrolü.
Enjeksiyon Kalıplama
Kalıp içi basınç takibi ve üretim kalite kontrolü.
Blow Molding (Şişirme Kalıplama)
Şişirilecek plastik ön formun iç basıncının kontrolü.
Kauçuk İşleme ve Vulkanizasyon
Yüksek sıcaklıklarda kauçuk akışının kontrolü.
Kimya ve Gıda Endüstrisi
Yüksek sıcaklıklı proseslerde akışkan basınçlarının ölçümü (örneğin: reçine, sakız, çikolata üretimi).
Fiber Üretimi (Naylon, Polyester vb.)
Spineret (lif çıkışı) öncesi eriyik basınç kontrolü.
3D Baskı Sistemleri (Endüstriyel)
Filamentin sıcak uçtaki (hot-end) akış kontrolü.
🔍 Eriyik Basınç Sensörü Çeşitleri:
Dolaylı Temaslı (Mekanik izolatörlü)
Dolaylı ölçüm yapılır. Arada genellikle bir civa veya özel yağ dolu kapiler sistem bulunur. Yüksek sıcaklıktaki eriyiğe direkt temas etmez.
Avantaj: Elektronik kısım ısıdan korunur.
Örnek: MDA, MDT tipi sensörler.
Doğrudan Temaslı (Direkt eriyik temaslı)
Sensör doğrudan eriyiğe temas eder.
Avantaj: Daha hassas ve hızlı ölçüm.
Dezavantaj: Sıcaklık dayanımı sınırlıdır.
Birleşik Tip (Basınç + Sıcaklık)
Aynı gövdede hem basınç hem de sıcaklık sensörü bulunur.
Tek bir noktadan hem sıcaklık hem de basınç takibi yapılabilir.
Örnek: Melt Pressure & Temperature Combined Sensor (e.g. PT123B-261T)
Dijital veya Analog Çıkışlı
Analog çıkış: 4-20 mA, 0-10 V
Dijital çıkış: RS485, CANopen, Modbus gibi protokollerle haberleşme.
Smart Sensörler (Akıllı Sensörler)
Kalibrasyon, sıcaklık kompanzasyonu, hata teşhisi gibi ekstra işlevlere sahip mikrodenetleyicili sensörler.
📌 Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Sıcaklık Dayanımı: Genellikle 350–500°C’ye kadar çalışabilirler.
Basınç Aralığı: 0–50 bar’dan 0–2000 bar’a kadar değişebilir.
Kimyasal Dayanım: Bazı agresif kimyasallara karşı özel kaplamalar gerekebilir (örn. PTFE, Inconel).
Tepki Süresi: Hızlı ölçüm gereken yerlerde doğrudan temaslı sensörler tercih edilir.


📝 Notlar:
Kombine sensörler, proses noktası sınırlı olan sistemlerde tercih edilir.
Akıllı sensörler, sistem izleme ve arıza teşhisi isteyen modern otomasyon hatlarında tercih edilir.
Kapilerli dolaylı sensörler, uzun ömür ve yüksek sıcaklık toleransı nedeniyle endüstride yaygın olarak kullanılır.
📘 Uygulama Senaryosu: Plastik Boru Ekstrüzyon Hattında Eriyik Basınç Sensörü Kullanımı
🏭 Proses Tanımı:
Bir plastik üretim fabrikasında PVC boruların ekstrüzyonla üretildiği bir hat bulunmaktadır. PVC granülleri bir ekstruder içinde eritilerek bir kalıptan (die head) geçirilir ve sonrasında soğutularak boru formuna getirilir.
🎯 Hedef:
Üretilen boruların çapı ve duvar kalınlığı her zaman aynı olmalı, yüzey düzgünlüğü yüksek olmalı ve üretim duraksamadan devam etmelidir.
🔧 Eriyik Basınç Sensörünün Rolü:
1. Granül Eritme: PVC granülleri ısıtıcılarla eritilir. Bu noktada viskozite ve akış dengesi çok önemlidir.
2. Sensör Yerleşimi: Eriyik basınç sensörü, kalıptan hemen önceki bölgeye monte edilir. Bu sayede kalıptan geçecek eriyik plastiğin basıncı ölçülür.
3. İzleme ve Kontrol: Ölçülen basınç değerleri, otomasyon sistemine aktarılır. Eğer basınç çok düşükse, bu eksik hammadde beslemesi veya vida hızı düşüklüğü olabilir. Eğer çok yüksekse, eriyik tıkanması, aşırı sıcaklık ya da kalıp daralması olabilir.
4. Otomatik Müdahale: Sensör, PLC ile entegredir. Kritik basınç eşiği geçildiğinde sistem otomatik olarak vida devrini veya hammadde besleme hızını ayarlar.
5. Ürün Kalitesi: Doğru basınçta üretim devam ettiği sürece boruların duvar kalınlığı sabit kalır, yüzeyde hatalar oluşmaz. Bu da fireyi azaltır, kaliteyi artırır.
📉 Sensör Olmazsa Ne Olur?
Eriyik basıncının kontrolsüz olması:
Kalıp tıkanması
Aşırı şişkin borular
Yüzeyde pürüzler veya yanık izleri
Hattın durması ve zaman kaybı
Üretim kalitesinde tutarsızlık
🧠 Ek Özellikler:
Sensör aynı zamanda sıcaklık kompanzasyonu da yaparak daha hassas ölçüm sunabilir.
Veriler SCADA veya HMI üzerinden grafik olarak izlenebilir.
🌍 Uluslararası Tanınan Eriyik Basınç Sensörü Markaları
Dynisco / ABD / Eriyik basınç sensörleri konusunda dünya lideri. Geniş ürün gamı, yüksek güvenilirlik.Ekstrüzyon ve enjeksiyon sektöründe çok yaygın
Gneuss / Alman/ Dünyada üretimde önde gelen firmalardan biri, dünyada yaygın olarak kullanılıyor.
Gefran / İtalya / Geniş sıcaklık ve basınç aralığı, kombine sensörler mevcut.Avrupa'da çok tercih edilir
OneHalf20 / ABD / Hassasiyet yüksek, dayanıklı yapılar. Özellikle kapilerli tipte başarılı.Dynisco alternatifi olarak gelişti
RJG / ABD / Kalıp içi basınç ve sıcaklık sensörleri üzerine uzmanlaşmış.Özellikle enjeksiyon kalıplama için
MeltX / Çin / KüreselFiyat-performans odaklı, Dynisco uyumlu sensörler üretir.Ekonomik çözümler sunar
GP:50 / ABD / Yüksek basınç ve zorlu proses koşullarına dayanıklı ürünlerHavacılık ve özel prosesler için de uygundur
Kistler / İsviçre / Hassas kalıp içi basınç sensörleri ve proses izleme sistemleriTıbbi plastik üretiminde yaygın
Norcomp / NCT / Atek / Türkiye / ÇinYerli üretim seçenekleri, ekonomik ve ithal alternatiflere uyumlu Uygun maliyetli çözümler
Adres
Av. Süreyyaağaoğlu Sk. İdeal Apt. No.78/1 D.2 Şişli/İstanbul
BK Otomasyon ve Mühendislik San.Tic.Ltd.Şti © 2024 Tüm Hakları Saklıdır.
İletişim
(+90) 537 380 4208
info@bkelektronik.com